Hay’adda samafalka ee Dhakhaatiirta Aan Xuduudda Lahayn (MSF) ayaa Isniintii ku dhawaaqday inay go’aansatay inay ka baxdo dhammaan adeegyadii ay ka haysay isbitaalka guud ee magaalada Laascaanood ee gobolka Sool sababo la xiriira is-bedbeddelka sii kordhaya iyo shilalka amniga ee soo noqnoqday oo saameeyay bixinta daryeel caafimaad oo ammaan ah.
Hay’addu waxa ay sheegtay in weerarrada soo noqnoqda ee xarumaha caafimaadka iyo heerka rabshadaha xad dhaafka ah ay gaareen heer aysan awoodin inay bixiyaan daryeel caafimaad.
“Ilaalinta iyo badbaadada bukaannada, daryeelayaashooda iyo shaqaalahooda caafimaadka lama dammaanad qaadayo”, MSF ayaa bayaan ku tiri.
Cisbitaalka guud ee magaalada Laascaanood ayaa lagu garaacay dagaal u dhexeeya ciidamada maamulka la baxay Somaliland iyo maleeshiyo beeleed deegaanka SSC ka soo jeeda, kaas oo sababay dhaawac soo gaaray shaqaalaha caafimaadka iyo daryeelayaasha caafimaad, sidoo kale waxa waxyeelo soo gaartay gaari ambalaas ah, isla markaana qasabtay in la xidho qaybta hooyada iyo dhallaanka ee cisbitaalka, sida ay sheegtay MSF.
Waa dhacdadii shanaad tan iyo markii ay kordheen rabshadaha 6-dii Febraayo ee sanadkan.
“Waan ka xunahay in nalagu qasbay in aan joojino taageeradayada caafimaad, annaga oo og in tani ay saameyn ku yeelan doonto helitaanka dadka ee daryeelka caafimaad ee muhiimka ah – taas oo ay horay u saameysay iskahorimaadka socda,” ayuu yiri Dana Krause, wakiilka MSF ee dalka.
Waxa uu ku daray, “Laakiin waxaan u baahanahay inaan awoodno inaan ka shaqeyno deegaan halkaas oo heerarka ugu yar ee badbaadada lagu hubiyo bukaanka iyo shaqaalaha daryeelka caafimaadka.”
MSF waxa ay ka shaqaynaysay cusbitaalka guud ee Laascaanood ilaa bishii Maajo 2019, iyada oo siinaysa cusbitaalka khibrad caafimaad iyo mid farsamo.
Faadumo Cali Xasan, oo reer Laascaanood ah, ayaa Anadolu khadka telefoonka ugu sheegtay Isniintii in MSF ay bixinayso gargaar caafimaad oo nolol-badbaadin ah, ka bixitaankeeduna ay “ka dhigeyso qoysas badan oo ay saameeyeen rabshadaha iyo dagaallada joogtada ah ee magaalada ka socda.”
Isaga oo ka falcelinaya qoraalka MSF ee Twitter-ka, xildhibaan ka tirsan baarlamaanka federaalka Soomaaliya, Mursal Khaliif, ayaa sheegay in tallaabadani ay ka soo horjeedo anshaxa caafimaadka ee @MSF, iyo sidoo kale mabaadi’da bani’aadamnimada, dhexdhexaadnimada, dhexdhexaadnimada, madaxbannaanida, adeegga iskaa wax u qabso, midnimada iyo guud ahaan.”
Magaalada Laascaanood ayaa waxaa ka dhacay dagaal aad u qaraar oo u dhexeeya ciidamada Somaliland iyo maleeshiyo beeleed, kaasoo sababay dhimashada boqollaal kun, kumanaan kalena ku dhaawacmeen, qoysas badanina ka barakiciyeen guryahoodii.
Dagaalkan ayaa ka bilowday magaalada Laascaanood ee xarunta maamulka Somaliland ee bariga gobolka Sool, kadib markii madaxda deegaanka, ururada bulshada rayidka ah iyo culumaa’udiinka ay ku dhawaaqeen inaysan aqoonsan doonin dowladda Somaliland.
Maamulka Somaliland ayaa ku tilmaamay ciidamada deegaanka “argagixiso” oo uu ku eedeeyay inay ka dambeeyaan rabshadaha.
Gobollada Sool iyo Sanaag ayaa waxaa ku muransan dhul ay wadaagaan labada maamul ee Somaliland iyo Puntland.
